ျမန္မာျပည္သူမ်ားဖတ္သင့္ေသာျမန္မာ့စီးပြားေရး

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုႀကည့္ အစိုုးရလက္ စီးပြားေရး

ဗိုုလ္သန္းေရႊ လက္ထက္ စီးပြားေရ အဖ်ား
ီဂရီေလး ႀကည့္ႀကရေအာင္.။ ေနာက္လာတဲ့ေမာင္မဲ..ဒိုုင္းဝန္ထက္ကဲ ။

ဗိုုလ္ေနဝင္းလက္ထက္..သူခိုုးတာက အပီ ။ အသံကိုုမထြက္ေအာင္ခိုုးတယ္ ။ သူ ့လက္ေအာက္လူေတြ ကလဲခိုုးေတာ့ခိုုးတယ္ ။ သိပ္မေသာင္းက်န္းလွေသးဖူး ။ ဒါေပမည့္..၁၉၈၅  ဗိုုလ္ထြန္းႀကည္ တိုု ့ တိုုင္းမႈးလက္ထက္က်ေတာ့ နဲနဲ စရမ္းလာျပီ ။ ဒါေပသည့္ ခိုုးထားတာကိုု..သိုုသိုုသိပ္သိပ္ ေပၚတင္ မထုုတ္ရႈိးရဲ ႀကေသးဘူး ။

စႏၵာဝင္းေတာင္ ဂ်ပန္က်ကား..။ မိသားစုုစီးတဲ့ကားက..Mitsubishi Delica အစိမ္းပုုတ္ေရာင္..ကားနံပတ္ ( ၂၂၂၂ ) ပါတာေလး ။  အဲ..ဗိုုလ္သန္းေရႊတိုု ့တက္လာျပီးေတာ့..ငါ့တိုု ့ခိုုးထားတာ..ဒီလိုု  ဒီေလာက္အထိ ရွိတယ္ ဘာေျပာခ်င္ေသးလဲ..အကုုန္ထုုတ္ရႈိးေတာ့တာပါဘဲ ။ အသိတရား ကိုု မရွိေတာ့တဲ့ ဓါဒျမအုုပ္စုု ျဖစ္သြားပါတယ္ ။

အဲဒီအထဲ..၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကိုု ညစ္ပတ္ ၊ အနိုု္ငရသူေတြေထာင္ခ် ၊ ေဒၚစုုကိုုလဲ ဖမ္းေလေတာ့..နိုုင္ငံတကာက ပိတ္ဆိုုေတာ့..တရုုတ္ေျပးဖက္..ဗီြတိုုကိုု..ေတာင္းသမွ်ေစ်းေပး..ဝယ္ရေတာ့တာပါဘဲ ။ ဟိုုက ..တဘြတ္ဘြတ္နဲ  ့ ဖင္ကိုု အသားကုုန္ခ်ေတာ့တာပါဘဲ..

ဟိုုကလဲ..ဖင္ခ်င္တာမွ..( ရိုုင္းသြားလ်င္ ေက်ာ္ဖတ္ပါ )..လဥ ၂ လံုုးပါ ျမဳပ္တဲ့အထိ ဖင္ခ်ေတာ့တာဘဲ ။

တေန ့က က်ေနာ္ ၁၉၉၅  ေျမေအာက္ေဆာင္းပါးမွာေရးသလိုု....အဲဒီအခ်ိန္ကအစိုုးရသတင္းစားမွာ...စစ္တပ္က ၁၀ - ၁၅ နစ္အုုပ္ခ်ဳပ္လိုုက္လ်င္..စစ္ဗိုုလ္ေတြ အုုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့..အာရွက်ားႀကိးေတြ ျဖစ္တဲ ့..ေတာင္ကိုုးရီးယား ၊ အင္ဒိုုနီးရွား ၊ တိုုင္ဝမ္..စသည္လိုု သူတိုု ့က က်ားထက္ႀကိးတဲ့ ျခၤေသ့ ျဖစ္လာမည္ေပါ့ ။

ရီစရာေလးက  တိုုက္တိုုက္ဆိုုင္ဆိုုင္...စည္သူျငိမ္းေအး ကိုုးကားျပီး.၂ လေလာက္ေနေတာ့..ေတာင္ကိုုးရီယားက..ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး။..ရိုုေတဝူး ..က...တီဗီြေပၚမွာ..မ်က္ရည္စေလးသုုတ္..ေဒၚလာသန္း ၆၀၀  ခိုုးထားတာေပၚသြားလိုု ့ဝန္ခံရျပီး..တဝူး..ဝူး..ငိုုျပရေတာ့တာပါဘဲ ။

၉၇ က်ေတာ့..အင္ဒိုုက  ဆူဟာတိုုလဲ..ျပဳတ္တာမွ..မျပဳတ္ခင္..IMF က ဥကၠဌ..Micheal Camdesus...က အေပၚကမိုုးႀကည့္.. မတ္တပ္ရပ္...လက္ပိုုက္ႀကည့္ေနတဲ့အခါမွာ..ဆူဟာတိုုက...တရားခံေလးလိုု..ရိုုရိုုက်ံဳ ့က်ံဳ ့ေလး..လက္မွတ္ထိုုးေနရတဲ့ပံုုဟာ....ဒုုတိယကမၻာစစ္အျပီးမွာ..USS Missiouri စစ္သေဘာ္ႀကိးေပၚမွာ...ဂ်ပန္နိုုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကိးက   ဂ်ပန္ဘုုရင့္ကိုုယ္စား..အကၽြင္းမဲ့လက္နက္ခ်ေႀကာင္းလက္မွတ္ေရးထိုုးစဥ္က...အေမရိကန္ ပစၥဖိတ္အေမရိကန္တပ္၏ စစ္ဦးစီခ်ဳပ္  နာမည္ေက်ာ္ေရတပ္ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ႀကိး..Douglas MacAurhur  ေရွ ့ေမွာက္  ဂ်ပန္က က်ံဳ ့က်ံဳ ့ေလး လက္မွတ္ထိုုးရသည့္ ပံုုစံအတိုုင္းဟုု..မီဒီယာမ်ားက တင္စားခဲ့ႀကပါတယ္ ။

အဲဒါ န.ဝ.တ ေတြ ကိုုးကားခဲ့တဲ့ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ေတြပါဘဲ ။  ကိုုယ္တိုုင္ကလဲ ကိုုယ္စီးေနတဲ ့ အေကာင္က..နြားရြက္ေသးေသးအေကာင္လား....နြားရြက္ ႀကီးႀကီးေထာင္ေထာင္အေကာင္လားမသိႀကတဲ့သူေတြ ။

အေမရိကန္ ဒီမိုုကေရစီကိုုသေဘာက်သူကိုု..ျပည္ပအားကိုုး..ပုုဆိုုန္အရိုုး..ေအာ္တယ္ ။ တရုုတ္အားကိုုးေတာ့..ဖင္အလိုုးခံရတာ ..အသားနီလန္ေနတာကိုု..နုုတ္ခမ္းလွလွေလးဆိုုျပီး..နဳတ္ခမ္းနီဆိုုးေနတဲ့အေကာင္ေတြ ။

တရုုတ္ဆိုုတာ..ပ်ဴ - နိုုင္ငံေတာ္ႀကိးပ်က္စီး တိမ္ျမဳပ္သြားရတာ..သမိုုင္းမွာ တရုုတ္တပ္ေတြဝင္တိုုက္လိုု ့ ။

ဒါတင္လား..ပုုဂံနိုုင္ငံေတာ္ႀကိးပ်က္သြားရတာ..တရုုတ္ ကူဗေလခမ္ တပ္ႀကိးဖ်က္စီးလိုု ့ ။ ထိုုသမိုုင္းမွတ္တမ္းမ်ားကိုု..ကူဗေလခမ္ နင့္အတူပါလာသည့္..မာကိုုပိုုလိုု မွတ္တမ္းမ်ားရွိေနပါတယ္ ။

ဒါတင္လား..သာလြန္မင္းတရားႀကိးနင့္ သားေတာ္တိုု ့ ေခတ္မွာလည္း..တရုုတ္( မင္) MING မင္းဆက္ဘုုရင္..လာခုုိလႈံတာကိုုအေႀကာင္းျပဳ..တရုုတ္တပ္ႀကိးေတြနင့္..ျမန္မာစစ္သည္ေတြအႀကိးအက်ယ္တိုုက္ႀကရပါတယ္ ။  ျမန္မာစစ္သည္ေတာ္ေတြရဲ ့  ..ဓါးေနာင့္မွာ ေသြးစိုုရႊဲေနလိုု တဦးက လက္သုုတ္ေပး။။တိုုက္သူက ဆက္တိုုက္ယူရတဲ့အထိ ႀကိးက်ယ္တဲ့ စစ္ပြဲႀကိးေတြပါ ။

တခါ..ျမန္မာက ..၁၇၆၇  မတ္လမွာ..ထိုုင္း ( ယုုဒၶယ = ယိုုးဒယား ) ကိုုအနိုုင္တိုုက္သိမ္းေနခ်ိန္ ကိုု အလစ္အငိုုက္ယူျပီး..တရုုတ္စစ္တပ္ႀကိး..မိုုးေကာင္း ၊ သပိတ္က်င္း - အထိခ်ီလာလိုု ့..ျမန္မာက အေသအေက်ျပန္တိုုက္ယူျပီး..တရုုတ္ေတြ စစ္ရႈံးလိုု ့..စစ္ေျပျငိမ္းေရး..ကမ္းလွမ္းလာလိုု ့ ျမန္မာစစ္သူႀကိး..သီဟသူ က ျငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မွတ္ထိုုးေပးလိုုက္ပါတယ္ ။

၁၉၇၅- က်ေတာ့.. ...ဗ.က.ပ...အမည္ခံျပီး..တရုုတ္ ဒီဝီဆံ တပ္မႀကိးတခုုလံုုး..စစ္သည္အင္အား..၁၁၀၀၀ ။ ျမန္မာကိုုးကန္ ့ နယ္ကေန ဝင္တိုုက္လိုု ့..ကြမ္းလံုုရက္ ၄၀ စစ္ပြဲႀကိးေတြ စသည္အတြက္ ျမန္မာစစ္သည္ေတာ္ေတြ ေထာင္ခ်ီ က်ဆံုုးရပါတယ္ ။

ဒါတင္လား..၁၉၈၈  က်ေတာ့ ေဒၚစုု ဦးေဆာင္တဲ ့..လႈပ္ရွားမႈလဲေပၚလာေရာ....ျမန္မာျပည္ႀကိး..ဒီမိုုကေရစီရသြားျပီး..ဖြံ ့ျဖိဳးလာကာ..သူတိုု ့ျပည္ဖက္ကိုု..ဒီမိုုကေရစီေရာဂါ ကူးလာမွာစိုုးေတာ့..တသက္လံုုး..တိုုက္လာတဲ့ ေနဝင္းအစိုုးရကိုု...ခ်က္ခ်င္း...တလအတြင္း..နယ္စပ္ကုုန္သြယ္ေရးအျမန္ခ်ဳပ္ဆိုု..လက္နက္ေတြ အေႀကြးနဲ ့ထိုုးေရာင္းတာက..နယ္စပ္ကုုန္သြယ္ေရး၏ ပထမဦးဆံုုး..ပိုု ့ကုုန္ေတြပါ ။

နမိတ္ေကာင္းလွတဲ့ နယ္စပ္ကုုန္သြယ္ေရး ။ ေရာင္းတာက အေႀကြး..။ ပိုု ့ကုုန္က လက္နက္ ၊ ေကာင္းလိုုက္တဲ့ နမိတ္ေတြ ။

အဲဒီေတာ့ တရုုတ္ ဖင္ကုုန္းေပးျပီး..အပ္ထားတဲ့ စီးပြားေရးေလ  ႀကည့္ရေအာင္ ။

သန္းေရႊတက္ခါစက ေဒၚလာေစ်း ၊ ႀကက္သား ( ဗမာႀကက္ေနာ္ ) ၊ လကၻရည္တခြက္ေစ်း ၊ ေရႊေစ်း ။ အိမ္လခ ေလးေတြႀကည့္ရေအာင္ ။

ေဒၚလာက ၁၉၈၉  နစ္အစမွာ ၃၅ က်ပ္ေစ်း ။ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးစအထိ ၄၀ က်ပ္ ဘဲရွိေသးတယ္ ။ ၉၁ နစ္လယ္မွာ ၁ - ေဒၚလာကိုု..၆၀ က်ပ္ ခန္ ့ ။ ေအာက္တိုုဘာလ အကုုန္ ခန္ ့မွာ..ခင္ညႊန္ ့က တီဗီြေပၚကေန..စစ္ဗိုုလ္အက်င့္နဲ့ ကုုန္သည္ေတြကိုုျခိမ္းေခ်ာက္လိုုက္လ်င္..ေငါေစ်းျပန္က်မယ္အထင္နဲ ့..

ပုုဇြန္ထုုပ္ တစ္ပိႆာ..၅၅၀ က်ပ္ ၊ ဘယ္သူေတြဝယ္စားေနလဲမသိဘူး..က်ဳပ္တိုု ့ဝယ္မစားနိုုင္ဘူး..၊ (..အိ္မ္မွာ လာကံေတာ့ထားတာေတြ.. ထားစရာျပည့္ေနလိုု ့ ) ။ အေမရိကန္ တစ္ေဒၚလာ..၇၁ က်ပ္..ဘယ္သူေတြ ေစ်းကစားေနလဲမသိဘူး ။ က်ေနာ္တိုု ့ တိုုင္းသူျပည္သားေတြ မကပ္နိုုင္ေအာင္လုုပ္ေနတာကိုု..လက္ပိုုက္ႀကည့္ေနမည္မဟုုတ္..(  ေခၚုျပီး..လတ္ေတာင္းမယ္ )..စသည္ ။

ခင္ညႊန္ ့ဖင္တြန္ ့ျပလိုုက္တာနဲ ့..ဟိုု..ပုုတ္သိုုး..ဂုုတ္တိုုအရုုပ္ဆိုုးကလဲ.ထေအာ္တယ္ ။ သူက ကဗ်ာဆန္ဆန္ေလး..ခပ္ေမ့ေမ့ျဖစ္ေနျပီ ။..ဘယ္သူေသေသ ငေတမာျပီးေရာ..ဘာညာစသည္ ။ ေမ့့ေနျပီ ။

ခင္ညႊန္ ့ႀကိမ္းတာက..နိုုဝင္ဘာလဆန္း ။ ႀကိမ္းလိုုက္ေတာ့..ေဒၚလာေစ်းက ၇၁ က်ပ္ ကေန ၆၉  ထိုုးဆင္းသြားတယ္ ။ ဒီဇင္ဘာ..၁၀- ရက္ေန ့ နိုုဘယ္ဆုုေပးပြဲညမွာ..၉၁ က်ပ္ ကိုု ခုုန္တက္ပါေလေရာ ။ ျပန္ကိုုမက်ေတာ့တာဘဲ ။

၄ လေနေတာ့..ေစာေမာင္ ရူးသြားလိုု ့ျဖဳတ္ရပါေတာ့တယ္ ။ ျမန္မာ့စစ္ဦးစီခ်ဳပ္ ေတြထဲမွာ..အာဏာသိမ္းသူ..၂ -  ေယာက္စလံုုး..စိတ္ေရာဂါသည္ေတြေနာ္ ။

တတိယအာဏာသိမ္းသူက  ယဥ္ယဥ္ေလး..ဘုုရင္ရူး..ရူးေနရွာတယ္ ။

သန္းေရႊ အာဏာသိမ္းအျပီး..ေဒၚလာေစ်းက ၁၀၀ က်ပ္ ေက်ာ္တက္သြားပါတယ္ ။ ၁၉၉၅ နစ္ကုုန္အထိ ၁၂၀ ခန္ ့မွာတန္ ့ေနပါတယ္ ။ ၉၆ မွာ..ျမန္မာ့အားကစား ကမၻာမလႊမ္းနိုုင္လိုု ့..ျမန္မာက်ပ္ေငြ ခုုန္ပ်ံျပပါေတာ့တယ္ ။ ၁၆၀ က်ပ္ ၊ နစ္ကုုုုန္ ၁၈၀ က်ပ္ ။

၉၇ မွာ ထိုုင္းဘတ္ေငြေက်းျပိဳကြဲပါေတာ့တယ္ ။ ျမန္မာေငြလဲ..၂၂၀ အထိက် ။

အဲဒီအာရွေငြေက်းျပိဳကြဲေတာ့မယ္ဆိုုတဲ့ စာကိုု..က်ေနာ္က ဘန္ေကာက္က မိတ္ေဆြလူရင္း.ဆီေရးထားတယ္ ။ ..သူမက အယုုဓၵယျမိဳ ့မွာ..အိမ္ျခံေျမမွာ..စင္ကာပူသူေဌးနင့္ ( ျပည္လမ္းက..I.B.C centre ) ေဆာက္သူနင့္ အက်ိဳးတူ ဝယ္ထားတယ္ ။ က်ေနာ္က ထိုုင္းသတင္းစားေတြကေန သံုုးသပ္ျပီး..ထိုုင္းမွာ..အိမ္ျခံျမေစ်း..ထိုုးက်ေတာ့မယ္..ထိုုင္းဘတ္ေငြလဲ ျပိဳကြဲသြားနိုုင္တယ္ စာေရးထားတယ္ ။ ေနာက္ေန ့ နံနက္မွာ..  ထိုုင္း..လူမ်ိဳးတဦးက ေလဆိပ္ဆင္းရင္း..ဝင္လာယူမယ္ ။

ညဖက္ က်ေနာ္အိမ္ဝင္ဖမ္းေတာ့..ထိုုစာ..( စႏၵယား ) တိုုင္အေျခမွာကပ္ထားတာ ပါသြားတယ္ ။ ငေထာက္ေတြက  ခင္ဗ်ားက  ဘာေကာင္မိုု ့လိုု ့ ထိုုင္းေငြျပိဳကြဲေတာ့မယ္ ေရးရတာလဲ..၊ လူကိုုေဟာက္ႀကည့္ေသးတယ္ ။

အဲဒီစာထဲက ငါေရးထာတဲ ့ ေဝါဟာရေတြ..၁၀ လံုုးေလာက္ထဲက ၅ လံုုး..ဘာဆိုုတာ သိလ်င္ေျပာစမ္း ၊ ငါ- ေျဖျပမယ္ေျပာလိုုက္ေတာ့ ပါးစပ္ပိတ္သြားတယ္ ။ က်ဳပ္ေရးထားသလိုု..၂ နစ္အတြင္း..ထိုုင္းအိမ္ျခံေျမေစ်းကြက္ ျပဳကြဲတာမျဖစ္ရင္  လူကိုုပါးလရိုုက္လွဲ ့လိုု ့ စိန္ေခၚလိုုက္တယ္  ။

 က်ေနာ္စာ မိသြားအျပီး..၁၃ -လ တိတိအႀကာမွာ ျပိဳကြဲပါေလေရာ ။

ယခုုလဲ..ရန္ကုုန္အိမ္ျခံေျမေစ်းေတြ ျပိဳကြဲပါေတာ့မယ္ ။ ႀကည့္ေနပါ ၊ သတၱိရွိလ်င္  ေလာင္းေႀကး ထပ္တယ္ဗ်ာ ။ အိမ္ျခံအပိုုကိုုင္ထားသူေတြ  အခ်ိ္နမွီထုုတ္ႀကေပေတာ့ ။ ဒါေတာ့ တန္ခိုုးသိဒိၶေပါက္သူနဲ ့ေတာင္ ေလာင္းရဲတယ္ဗ်ာ ။  ရန္ကုုန္ အိမ္ ၊ ေျမေစ်းက..ရွိသင့္တာထက္..က်ပ္ရိုုက္တင္ထားတဲ့ေစ်း ။ အဂၤလိပ္လိုု..HYPE  price ျဖစ္ေနတဲ့ေစ်းပါ ။ သူက က်လ်င္..ဘူေဘာင္းေစ်းထက္ပိုုဆိုုးမယ္ ။

ရန္ကုုန္ေျမေစ်းက..မတရားဆြဲတင္ထားတဲ့ေစ်း ၊ ဖံုုးဆင္းကဒ္ ၊ ကားပါမစ္လိုု ဆြဲတင္ထားတဲ့ေစ်း ။ ေဒၚစုု လက္ကထက္ ဒလ ျမိဳ ့ေတာ္ စီမံကိန္းက စကိုုစေတာ့မွာ...ေျမေစ်း..၅ ဆ က်စေရပါမယ္ ။ ဒါ အနိမ့္ဆံုုး..ေဟာထားတာ ။

ကဲသန္းေရႊေခတ္  စီးပြားေရးအဖ်ားျပန္ဆက္ႀကည့္ရေအာင္ ..

၂၀၀၂ နစ္ကုုန္က်ေနာ္ေထာင္က လြတ္လာေတာ့ ေဒၚလာေစ်းက..၁၄၀၀ နီးပါး ။ ၁၂၅၀ နဲ ့ ၁၃၅၀ ႀကား ။ ျမန္မာနိုု္င္ငံမွာ..ေအာက္တိုုဘာ လလယ္ဆိုု..ဘိန္းဝယ္ဖိုု ့ ႀကိဳတင္ေပးေငြမည္းေတြဝင္လာလိုု ့ ေဒၚလာေစ်းက နစ္စဥ္က်ခ်ိန္ ။ မတ္လဆိုု ဘိန္းက ကုုန္ျပီ..မတ္လဆိုု ေဒၚလာေစ်းက ျပန္တက္ခ်ိန္ ။

ယခုု မတ္လမဝင္ေသးခင္..ေဒၚစုုအရွိန္နင့္ ေဒၚလာေစ်းက တက္ရမည့္အခ်ိန္မွာ..က်တာေနာ္..။ ဧျပီလဆိုု..၁၁၀၀ က်ပ္ ေလာက္ျဖစ္နိင္ေခ်ရွိေနျပီ ။ တခါ ေဒၚစုု လက္ထက္ နိုုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ လွိမ့္ဝင္လာလ်င္..ေစ်းကြက္မွာေဒၚလာ အလ်ွံပယ္မ်ားလာလ်င္..ေျပာေနရန္မလိုု ။

ယခင္က က်ေနာ္က ေဒၚလာသာကိုုင္ထားေျပာထားမိသူေတြ..က်ေနာ့္စကားကိုု..က်ေနာ္ျပန္နုုတ္ပါျပီေနာ္ ။ ေဒၚစုုလက္ထက္..နစ္ဦးစမွာ ေဒၚလာျပန္က်ပါမယ္ ။ ေဗဒင္တြက္ေနရန္မလိုုပါ ။

သန္းေရႊလက္ကထက္ ျမန္မာေငြက ေဒၚလာနင့္ယွဥ္လ်င္..အဆ ..၃၅ က်ပ္ မွ ၁၃၅၀ က်ပ္ ။ ၁၉၈၉  ကေန ၂၀၀၂ ..၁၃ နစ္အတြင္းမွာ...၃၈ ဆ ( ၃၈၀၀ % ) က်သြားပါတယ္ ။ တနစ္ကိုု..၃ ဆ က်ေနတာပါ ။

တနည္း နစ္အစမွာ..၁၀၀ က်ပ္တန္တဲ့ပစၥည္းဟာ..နစ္ကုုန္မွာယ.၃၀၀ က်ပ္ ျဖစ္ေနပါျပီ ။ အဲဒါ သူခိုုး  ခိုုးတာမ်ားသြားလိုု ့ဘဲ ။  အိမ္တအိမ္မွာ..စီမံခန္ ့ခြဲ တာေကာင္းလိုု ့ စီးပြားတက္ေနလည္း..သူခိုုးခိုုးတာခံရလ်င္..အိမ္မွာ..ေဆးသမား ၊ ဘိန္းစားရွိေနလ်င္ အဲဒီအိမ္ က်သြားမွာဘဲ ။

က်ေနာ္တိုု ့က ႀကက္ျခံကိုု..ဝံပုုေလြ လက္ထဲပံုု-အပ္ထားမိတဲ့ဘဝ ။  တိုုင္းနိုုင္ငံတိုုင္းမွာ..ေခါင္းေဆာင္သူ..မတရားခ်မ္းသာေလ...တိုုင္းျပည္မြဲေလဆိုုတာ..ဂရဗ္ Graph ဆြဲထားသလိုုကိုု မွန္ေနတာပါ ။

ေဒၚလာေစ်းုျပီးေတာ့..ထိုုင္းဘတ္ေငြ ။ သန္းေရႊတက္စက ထိုုင္းဘတ္ေငြေစ်းက..ထိုုင္း တဘတ္ကိုု ျမန္မာေငြ ၁.၂၀ က်ပ္ ။  ၉၇ မွာ..တဘတ္ကိုု..၂ က်ပ္ ျဖစ္သြားျပီ ။ က်ေေနာ္ေထာင္က လြတ္လာခ်ိန္မွာ..တဘတ္ ၂၅ က်ပ္ ။

ေရႊဝါေ၇ာင္မတိုုင္ခင္ တဘတ္ကိုု..၃၁ က်ပ္ ျဖစ္ေနျပီ ။ အဆ ၂၅ ဆ က်သြားတာ ။ ဒါေတာင္ ထိုုင္းေငြက အေမရိကန္ေငြနဲ့ လဲရာမွာ သူကလဲ က်ေနလိုု ့ ။

ေရႊေစ်းေလး ။ ၁၉၈၈  မွာ ၆၀၀၀ က်ပ္ ရွိရာကေန အာဏာသိမ္းေတာ့..၈၀၀၀ က်ပ္ ။ ၉၁ ခုုနစ္အထိ ၁၂၀၀၀ က်ပ္ ။ ၉၄ ေလာက္မွာ ၂၀၀၀၀ က်ပ္ ။  အဲအဲ..၉၆ မွာ ဝန္ထမ္းလစာေတြ ၁၀ -လစာ ႀကိဳတင္ထုုတ္ေပးတယ္လုုပ္လိုုက္ေရာ..၂၂၅၀၀ ခုုန္တက္ရာက ျပန္မဆင္းေတာ့ဘူး ။  ယခုုေတာ့..၇၅၀၀၀၀ က်ပ္ ကမဆင္းဘူး..အာခံေနေတာ့တယ္ ။

ဘဘေရႊႀကိးလက္ထက္ .. ေရႊေစ်းက..လဲ..ေဒၚႀကိဳင္မာနလိုုဘဲ..၁၂၅ ဆ ခုုန္တက္သြားေတာ့တာပါဘဲ ။

ႀကက္သားေစ်းေလး..ႀကည့္ရေအာင္ ။ ၈၈ မတိုုင္ခင္က ႀကက္သားေစ်း ( ဗမာႀကက္စစ္စစ္ ) က..၂၅ က်ပ္ ။  အခုုေတာ့..၆၀၀၀ က်ပ္ ။ ဗမာႀကက္စစ္က ၈၀၀၀ က်ပ္ ။ အဆေပါင္း..၃၀၀ ေက်ာ္ခုုန္တက္တာဘဲ ။

လကၻ္ရည္တခြက္ ၂ က်ပ္ကေန ယခုုေတာ့..၃၀၀ ကေန ၅၀၀ က်ပ္ ။ အိမ္လခက..၈၈ မတိုုင္ခင္က..ေစ်းေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ ။  ၉၅ ေလာက္ကေတာ့ ရန္ကင္းဖက္နား..တိုုက္ခန္းက.. ၅၀၀ ကေန ၇၀၀ က်ပ္ခန္ ့ ။ ယခုုေတာ့..၁၅၀၀၀၀ က်ပ္က အထက္ထပ္ေတြ ။

အိမ္ေစ်းကလဲ...၉၄ တံုုးက ေျမာက္ဥကၠလာမွာ..၃ - သိန္း ကေန ၅ - သိန္းရွိတာက ..ယခုုဆိုု..၃၀၀ - ေက်ာ္ေနျပီ  ၊။ အနစ္ ၂၀ မွာ.အဆ ၁၀၀ တက္သြားတာပါ ။ ဒလလိုု ေနရာတက္တာေတာ့..စီမံကိန္းရွိလိုု ့တက္တာ ဖယ္ထားပါ ။

ဒါေတြက..နိုုင္ငံေတာ္စီးပြားေရးကိုု..မထိန္းတတ္တာလား..ထိန္းရန္ နည္းလမ္းကိုုပင္ မသိတာေလလား ။

ဟိုုေဒၚစုုကိုု..ေစာ္ကားေမာ္ကားေမးတဲ့..သတင္းေထာက္ေလး..န.အ.ဖ . လက္ထက္ ေစ်းေတြ ခုုန္တက္ ေစ်းပ်က္..ေသတြင္းထဲက်သြားတာ..အုုပ္ခ်ုုဳပ္ေရးအေတြ ့အႀကံဳကိုု..အေကာင္းထင္လိုု ့လား ။  ေသနာေလး..ပါးစပ္ေဆာင့္ကန္လႊတ္ထဲ့ရမွာ ။

အဲဒီေတာ့..ေဒၚစုု လက္ထက္..ျမန္မာက်ပ္ေငြေစ်း... တက္လာမွာ..အေသအျခာ ။ ေနာက္တခါ....ျပည္သူလူထုအမ်ားဆႏၵအရ..ေက်းဇူးရွင္ႀကိး..အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ၊ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကိးရဲ ့ ပံုုနင့္ လူသူေလးစား..အျမတ္တနိုုးသိမ္းထားနိုုင္မည့္ ေငြစကၠဴကိုု..ေဒၚစုုအစိုုးရ ရိုုက္နိပ္ေပးရမွာပါ ။

တပ္မေတာ္ ဖခင္ျဖစ္တာမိုု ့  ဘယ္.မ.အ.လ အေကာင္မွ ကန္ ့ကြက္ရဲမွာ မဟုုတ္ ။

ထိုုေငြစကၠဴကိုု..ဖ.ဆ.ပ.လ. ေခတ္ကလိုု ေရႊအေပါင္နင့္ အာမခံထားရန္လည္း..လုုပ္မွာပါ ။ ထိုုအခါ..ယခုု အဟိတ္တိရိစာၦန္ ေငြစကၠဴအစုုပ္ေတြ..အလိုုလိုုေပ်ာက္ကြယ္သြားပါမယ္ ။  ေနဝင္းလိုု ပယ္ဖ်က္ေနရန္မလိုုပါ ။

ေအာ္ဇိေငြစကၠဴလိုု အတုုလုုပ္ရန္မလြယ္ကူေသာ ေငြစကၠဴမ်ားရိုုက္ထုုတ္မည္ဟုု..ယူဆပါတယ္ ။ လုုပ္မွလည္း ျဖစ္ပါမည္ ။ နိုုင္ငံေတာ္စီးပြားေရးကိုု..တရုုတ္ ၊ ေျမာက္ကိုုးရီးယားတိုု ့နဲ ့ေပါင္း ေငြစကၠဴအတုုေတြနင့္ ..တိုုက္ခိုုက္ဖိုု ့..သူတိုု ့လက္ထဲမွာ..ေငြစကၠဴနည္းလမ္းေတြ အဆင္သင့္ပါ ။

ဒါကိုုအေလးအနက္ထားစဥ္းစားရမည့္ အႏၱရယ္ပါ ။ နိုု္င္ငံတခုု ၊ အစိုုးရတခုု၏ စီးပြားေရးကိုု..ေငြစကၠဴအတုုနဲ ့တိုုက္ရတာ အလြန္ထိေရာက္တဲ့ ယုုတ္မာမႈပါ ။ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္နင့္ နီးစပ္သူမ်ား..သတိေပးႀကပါ ။ ေငြစကၠဴတကယ့္ တူတဲ့အတုု ထုုတ္နိုုင္လ်င္ ျမန္မာေငြေစ်းထိုုးက်သြားျပီး..နိုုင္ငံေတာ္၏ စီးပြားေရးအေပၚ..ေကာင္းေကာင္း ဂယက္ရိုုခတ္ပါမည္ ။

၂၀၀၆ မွာ...က်ေနာ္ ဝန္ထမ္းလစာေတြ မတရာနည္းေနတာကိုု..ဗီြအိုုေအ VOA ကေန ဖြင့္ခ်တိုုက္တဲ့ နည္းဟာလဲ..ေငြးေစ်းကိုု..ခါခ်တိုု္က္လိုု္က္တဲ့နည္းဗ်ဴဟာပါ ။

နိုု္င္ငံျခားဘြဲ ့လြန္ ၅ ခုုေလာက္ရွိတဲ့..ပါေမာကၡေဒါက္တာဦးခင္ေမာင္ဝင္းရဲ ့ လစာဟာ..တလ မွ  ( 11.5 US$ )သာရွိျပီး..သူသင္ေပးလိုုက္တဲ့..ရိုုးရိုုး.ဆရာဝန္ဘြဲ ့ရသူေတြက NGO, UN , WHO တိုု ့မွာ  500 US $  ကေန  1500 US $  ေလာက္ရေနခ်ိန္ ပါ ။

အရႈိက္ကိုုလွလွေလးထိုုးခ်လိုုက္ရတဲ့ ထိုုးခ်က္ပါ ။ န.အ.ဖ. စီးပြားေရးတခုုလံုုး..ခါရမ္းသြားေစျပီး..ကုုန္ေစ်းနံုုးေတြေဆာင့္တက္ျပီး..ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးႀကိးေပၚလာျပီး..မသာေကာင္ႀကိး..ပလႅင္ေပၚက ကန္ခ်ခံရေတာ့တာပါဘဲ ။

ယခုု က်ေနာ္တိုု ့ ကိုု ေငြစကၠဴအတုုနဲ ့ ေကာင္းေကာင္းထိုုးနက္နိုုင္ပါတယ္ ။ ထိုုကဲ့သိုု့ထိုုးနက္မႈကိုု ကာကြယ္ဖိုု ့..ေငြစကၠဴအတုုမိသူေတြ၏ ပိုုင္ဆိုုင္မႈေတြကိုုပါ ျပည္သူပိုုင္သိမ္းရန္အထိ ဥပေဒ လုုပ္ထားရန္လိုုပါတယ္ ။

အဲဒီလိုုေငြစကၠဴအတုုနဲ ့ထိုုးနက္လာလ်င္..နိုုင္ငံသားတိုုင္း..ပိုုင္ဆိုုင္မႈ ကိုု..တ ပတ္အတြင္းထုုတ္ျပန္ရမည္ အမိန္ ့သာထုုတ္လိုုက္ပါ..သူညစ္လ်င္ ကိုုယ္ကလည္း..ျပန္ညစ္ ထားရပါမည္ ။

ေဒၚစုု အစိုုးရလက္ထက္..အခြန္ေငြေကာက္ခံမႈ  အမွန္အကန္ရနိုုင္ဖိုု ့..နိုုင္ငံေတာ္မွာ ရွိတဲ့ မေရႊ ့ေျပာင္းနိုု္င္ေသာပစၥည္း..ေရႊ ့ေျပာင္းနိုုင္ေသာ..တန္းဝင္ရတနာမ်ားကိုု..ပိုုင္ဆိုုင္မႈထုုတ္ျပန္ထားရန္ အမိန္ ့ထုုတ္ျပန္ရန္လိုုပါတယ္ ။

ရတနာမ်ားကိုု ထိန္ခ်န္ထားျပီး..တခ်ိန္အမႈအခင္းျဖစ္ေပၚေပါက္လ်င္ ထိန္ခ်န္မႈနင့္ အေရးယူလိုု ့ရပါတယ္ ။ ..သတင္းအရ..အိမ္ဝင္စစ္လိုု ့ေတြ ့လ်င္လည္း ျပည္သူပိုုင္သိမ္း..အေရးယူေထာင္ခ်ရပါမည္ ။

ေဒၚစုု အစိုုးရလက္ထက္မွာ..စီးပြားေရးက  ခိုုင္မာပါမည္ ။ ကာခ်ဳပ္က အာဏာနဲ ့ ျခိမ္းေခ်ာက္..ညစ္ပတ္မျပလ်င္ စီးပြားေရး တဟုုန္ထိုုး  ထိုုးတက္မည္သာ ။ သူက ဂလန္ ့တိုုက္လာလ်င္..က်ဳပ္တိုု ့မွာလည္း..အစြယ္နဲ ့ပါ ။

စိုုင္းခမ္းလိတ္ သီခ်င္းလိုု...ေနရာတိုုင္းေတာ့ အရႈံး  မေပးနိုုင္ဘူး ။

အခ်ဳပ္အေနနင့္..အိမ္ပိုုင္ရွိသလား.? ၊ .ေရာင္းထား.။.လတ္တေလာ  ငွားေနပါ  ။ ေသျခာေပါက္ မနာေစရဘူး ။  ျမန္မာေငြကိုုေတာ့ ကိုုင္ထားမေျပာရဲဘူး ။ ေငြတုုျပႆနာ မလာဘူးမေျပာနိုုင္ဘူး ။

ေရႊကေတာ့ ခိုုင္မာမယ္ ။ ေဒၚလာကေတာ့..စီမံကိန္းေတြေပၚမူတည္ျပီး..အက်ဖက္ေတာ့ ရွိေနမယ္ ။ ေငြတုုမေပၚလာလ်င္ေတာ့..ျမန္မာေငြက ပိုုမာမယ္ ။

 ေဒၚလာ ဘယ္အထိက်မယ္ မေျပာနိုုင္ပါ ။ က်ေတာ့က်မည္သာ ။ ေစ်းကြက္မွာ ေဒၚလာေတြ အလ်ွံပယ္ ေပါလာပါမယ္ ။

တဆက္ထည္းေပါ့ ။ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္နင့္ အဆက္အသြယ္ရွိႀကလ်င္...ထားဝယ္ေရနက္စီမံကိန္း ကိစၥ ။ ဒီစီမံကိန္းႀကိးကိုု..က်ေနာ္ေရးဆြဲထားတာပါ ။  ထိုုင္းက..ပထမဦးဆံုုးစာခ်ဳပ္ခ်ုုဳပ္သည့္.. ITALIAN-THAI ကုုမၼဏီကိုုဘဲ က်ေနာ္ဆက္သြယ္ထားတာပါ ။

က်ေနာ့္ကိုုဖမ္းေတာ့..၁-လကၼလ်င္..၃ -မိုုင္နံုုးနဲ ့ဆြဲထားတဲ့ ေျမပံုုႀကိးေတြပါသြားပါတယ္ ။ ဂ်ာမဏီက..ဥေရာပ၏အႀကိးဆံုုးေဆာက္လုုပ္ေရးကုုမၼဏီႀကိး..PHILIPP   HOLZMANN ကုုမၼဏီကေပးထားတာပါ ။ တရုုတ္ျပည္က..Three Gorges Dam ကိုုတည္ေဆာက္တဲ့ကုုမၼဏီပါ ။ ၂၀၀၂- ခုုနစ္က ေဒဝါလီ ခံသြားရရွာပါတယ္ ။

သန္းေရႊဟာ...ဒါကိုု ေရးဆြဲသူကိုု ေဖၚထုုတ္ျပန္ျခင္းမျပဳဘဲ..အတည္ေပါက္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ေတာ့..တဖက္က ထိုုင္း ကုုမၼဏီကလဲ..သူေကာင္းေကာင္းသိလ်က္..အာဒိႏ႖ဒါနံ ႀကေလေတာ့..ကံေမွာက္ကုုန္ႀကပါတယ္ ။

ထိုုထိုုင္းကုုမၼဏီဥကၠဌႀကိးကိုု..သန္းေရႊက စာခ်ဳပ္ခ်ေပးေတာ့..တစ္မိနစ္အတြင္း လက္မွတ္ထိုုးလိုုက္လိုု ့...မီဒီယာေတြက ေမးႀကပါတယ္ ။ သူက က်ေနာ့္ တသက္မွာ..ဒီစီမံကိန္းေလာက္ ေသျခာတဲ့ စီမံကိန္းမရွိဖူးပါတဲ ့ ။

ကြဲတာပါဘဲ ။ က်ေနာ္က ဒီမိုုေဝယံ ဘေလာက္မွာ..တင္ေရးေတာ့..သန္းေရႊရဲ ့..ရုုရွားစစ္ျပန္ေတြက..က်ေနာ္ကိုု..ဟာသလုုပ္ႀက..ေဆာ္ကားႀကပါတယ္ ။ ေရႊမန္းတင္ေမာင္ ျပဇါတ္..မေပးေပး..ေပးေပး ငါ့ေရႊခြက္ ေလွာင္ႀကပါတယ္ ။ အခုုေတာ့..သူတိုု ့သာ .ဒီစံီမံကိန္းႀကိးေအာင္ျမင္လ်င္...၂၀၁၅ မွာ..အေျခအေနေကာင္းနိင္ပါမယ္ ။

အီတာလ်ံ ထိုုင္းကြဲတာပါဘဲ ။ သူ ကြဲျပီး..ယင္လတ္ ဝင္ကိုုင္တာ..ကြဲေတာ့တာပါဘဲ ။ နိုုင္ငံေရးတခ်က္မွားသြားတာ..ပလံုုသြားရွာျပီ ။

ယင္လတ္အျပီး..ဗိုုလ္သိန္းစိန္ ကိုုင္လိုုက္တာ...ဘိုုင့္ ဘိုုင့္ ျဖစ္သြားပါျပီ ။

ယခုု ေဒၚစုု လက္ထက္..ဒီစီမံကိန္းကိုု..ဘယ္သူေရးဆြဲတယ္ဆိုုတာ..ေဒၚစုု သိခ်င္လ်င္..ဦးဝင္းထိန္ ၊ ဥိးေအးဝင္း ( ေဒၚစုု၏ အကိုုဝမ္းကြဲ..ေဒါက္တာစိန္ဝင္း၏ အကိုု ) ။ တျခားအဖြဲ ့ခ်ဳပ္လူငယ္ေလးေတြ ေကာင္းေကာင္းသိပါတယ္ ။

၉၆ အခ်ဳပ္ကာလမွာ..အဖြဲ ့ခ်ဳပ္လူငယ္..သာေကတ ကိုုမင္းမင္းကေန ေဒၚစုု ဆီကိုုလဲ က်ေနာ္ သတင္းပိုု ့ထားပါတယ္ ။

ေရးဆြဲသူကိုု..မထုုတ္ျပန္ဘဲ..လုုပ္ႀကလ်င္..အာ့ဒၵိနဒါနံ ေျမာ္က္ေနပါမယ္ ။ က်ေနာ့္ကိုု..အသိအမွတ္ျပဳတာ မျပဳတာက အေရးမႀကိးဘူး..

ေဒၚစုု အစိုုးရ ခလုုတ္မတိုု္က္မိဖိုု ့က တိုုင္းျပည္အတြက္ ေသေရး..ရွင္ေရး ။  နိုု္င္ငံေရးဆိုုတာ..ကံအမ်ားႀကိးပါပါတယ္ ။

ဖန္နင့္ လုုပ္ထားသည့္ အိုုးေလးလိုုပါဘဲ ။  မထင္ တခ်က္ ခလုုတ္တိုုက္မိတာနဲ ့..ခ်လြမ္ ျမည္သြားနိုုင္ပါတယ္ ။

ယခုုလည္း က်ေနာ္က ေဒၚစုု ထံသိုု ့..ဦးဥာဏ္ဝင္းမွ  တဆင့္ ေရစီး ( ျမစ္ ၊ ေခ်ာင္း ၊ ဒီေရစီး ) ကေန လ်ပ္စစ္ထုုတ္လုုပ္သည့္ နည္းပညာကိုု..တရုုတ္ ဘိန္းရာဇာေတြ ပံုုတူကူးခ်တာကိုု..အကာအကြယ္ေပးရန္ ပန္ႀကားထားပါတယ္ ။

အကာအကြယ္ေပးတာနင့္ က်ေနာ္ လူငယ္မ်ားနင့္ ပူးေပါင္းလ်ပ္စစ္ထုုတ္ရန္ျပန္လာပါမည္ ။

က်ေနာ္၏ နည္းပညာကိုု  မူပိုုင္ကိုုလည္း..ေဒၚခင္ႀကည္ေဖါင္ေဒးရွင္းကိုု လႈဒါန္းထားပါမည္ ။

အေနာက္နိင္ငံဘြဲ ့ရထားသူမ်ားပါဝင္သည့္အတြက္  နည္းပညာမူပိုုင္ဆိုုင္ခြင့္ ကိုု အကာကြယ္ေပ႔းရန္ တာဝန္ယူမည္ကိုုေတာ့ ေမ်ွာ္လင့္ထားျပီးသားပါ ။

ေဒၚစုုအစိုုးရက နည္းပညာမူပိုု္င္ခြင့္ကိုု အကာအကြယ္ေပးလ်င္  အျခားနည္းပညာရွင္မ်ားလည္း ျပန္လာႀကပါမည္ ။

ကဲ က်ေနာ္တိုု ့ ဒီမိုုကေရစီဖက္ေတာ္သားေတြ...ဥိးစီးခ်ဳပ္က ဖိန္ ့လံုုး..ဟိတ္ဟန္ေတြနင့္..အသံေပးေခ်ာက္ေနတာ..အေရးလုုပ္မေနႀကပါနင့္ ။

၂၀၀၆  မတိုု္င္မွီက...တနိုု္င္ငံလံုုး..ဝန္ထမ္းလစာက..တနစ္ကိုုမွ..ေဒၚလာ..သန္း ၁၅၀ ေလာက္နဲ့ ့ လည္ပတ္ေနတာပါ ။ ..မကၠဆီ ရဲ့ တနစ္ဝင္ေငြေလာက္ေတာင္မရွိပါဘူး ။

၂၀၀၅ နစ္ကုုန္မွာ..ဒါကိုုေဖၚထုုတ္ခ်လိုုက္နိုုင္ေတာ့..ဝန္ထမ္းလစာတိုုးေပးလိုုက္ရတာက..တနစ္ကိုု..ေဒၚလာ..သန္း ၁၈၀၀ ေက်ာ္သြားေတာ့..သန္းေရႊ ဘတ္ဂ်က္ မနိုုင္ေတာ့လိုု ့..အာဏာစြန္ ့လႊတ္လိုုက္ရတာပါ ။

ယေန ့ဆိုုဝန္ထမ္းဦးေရက ထပ္တိုုးလာ..လစာကိထပ္တိုုးထားရေတာ့..ဝန္ထမ္းလစာကတင္ တနစ္ကိုု..၃.၀ ဘီလ်ံ ေဒၚလာဖက္ကပ္လာပါျပီ ။

မင္းတိုု ့စစ္တပ္က ဘတ္ဂ်က္မနိုု္ငနင္းဘဲနင့္ အာဏာသိမ္းခ်င္သပဆိုုလ်င္....ဖင္မနိင္ဘဲ..ပဲႀကီးဟင္းမစားခ်င္ပါနဲ ့ သတိေပးလိုုက္ပါ ။

ကိုုယ့္စစ္ဗိုုလ္ေတြကိုု..မခိုုးေအာင္ မထိန္းနိင္ဘဲ..အာဏာသိမ္းခ်င္သပဆိုုလ်င္..ဆြမ္းကိုု..ဂ်ိဳင့္ဆြဲ ပိုု ့ေပးလိုုက္ခ်င္ေသး..



.